Dünya genelinde koronavirüs pandemisi nedeniyle tecrit uygulamaları hayata geçerken yıldızımız Güneş de kendi "tecridine" girdi.
Spaceweather.com'un bildirdiğine göre, 2020'de 100 gün boyunca Güneş'te hiç güneş lekesi gözlemlenmedi. Bu durum, 2020'yi üst üste rekor düzeyde düşük güneş lekesinin görüldüğü ikinci yıl yapıyor.
Peki tüm bunlar ne anlama geliyor ve bunun Dünya'ya etkisi ne olabilir?
The Sun'ın aktardığına göre bu durum nedeniyle ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi'nden (NASA) bilim insanları, Dünya'da aşırı soğuk, ürün kaybı, kıtlık ve güçlü volkanik patlamalar yaşanmasından endişe ediyor.
Zira 1790 ile 1830 yılları arasında yaşanan "Dalton Minimum" tekrarlanabilir.
20 yıllık bu dönemde sıcaklıklar 2 santigrat derece düşmüş bu da dünya genelindeki gıda üretiminde yıkıcı etki yaratmıştı. 10 Nisan 1815'te ise son 2 bin yıl içindeki en büyük ikinci volkanik patlama Endonezya'daki Tambora yanardağında yaşanmıştı. Felakette en az 71 bin kişi ölmüştü.
1816'da ise "Yazsız Yıl" denilen dönem yaşanmış, bu yılın temmuz ayında kar yağmıştı.
"Son yüzyılın en büyük solar minimum dönemi"
Spaceweather.com'un haberinde "Bu durum bir solar minimum yaşandığının işareti. Bu yılın yüzde 76'sına karşılık gelen zamanda Güneş lekesizdi. Bu Uzay Çağı'nda daha önce sadece bir kez oldu. 2019'un yüzde 77'sinde de Güneş lekesizdi. İki yıl üst üste rekor düzeyde lekesizlik çok büyük bir solar minumum'a girdiğimizi gösteriyor" dendi.
Gökbilimci Dr. Tony Phillips "Şu anda büyük bir solar minimum yaşanıyor. Güneş lekesi sayımları bunun son yüzyılın en büyüğü olduğunu gösteriyor. Güneş'in manyetik alanı zayıfladı ve bu güneş sistemimize ek kozmik ışınların girmesine yol açacak. Aşırı kozmik ışınlar, astronotların ve kutuplardaki hava yolcularının sağlığı için bir risk. Ayrıca Dünya'nın üst atmosferindeki elektrokimyayı da etkilediği için yıldırımlara sebep olabilir" dedi.
Güneş lekesi, solar minimum ve solar maksimum nedir?
Güneş lekesi, yıldızın yüzeyinde aşırı büyük çapta manyetik faaliyetlerin yaşandığı bölgedir ve karanlık görünür. Güneş lekeleri, güneşteki faaliyetlerin ve "taçküre kütle atımı" adı verilen uzaya büyük kütlede plazma fırlatılmasına sebep olan güneş patlamalarının göstergesidir.
Güneş lekeleri 1838'den beri her gün ölçülüyor. Bu gözlemler "Güneş döngüsü" adı verilen, yıldızdaki bu faaliyetlerin büyüklüğü ve küçüklüğünün ölçüldüğü tekrar eden örüntüyü açıklamaya yarıyor.
Güneş genellikle ortalama 11 yıllık bir döngüye sahip. Bu döngünün en üst noktasına "solar maksiumum" deniyor. Güneş bu dönemde her zamankinden daha fazla elektron ve proton üreterek büyük güneş patlamaları ve taçküre kütle atımı gerçekleştiriyor.
Şu anda yaşanan solar minumum'da ise Güneş'te hiç leke görülmüyor. Güneş patlamaları gibi faaliyetler minimuma iniyor.
