Dünyada en yaygın kullanılan böcek zehrine (tarım ilacı) maruz kalan ötücü kuşlar "anoreksik davranış" gösteriyor ve beslenmek için daha fazla vakte ihtiyaç duyan kuşların göç zamanlarında gecikme yaşanıyor.
Bu durumun kuşların hayatta kalma ve üreme ihtimallerine yüksek derecede zarar verdiğini belirten bilim insanlarına göre imidakloprid içeren tarım ilaçları ötücü kuşların küresel düzeyde azalan sayılarının sorumlusu olabilir.
Bu araştırma neonikotinoid kategorisindeki -dünya çapındaki başlıca yaygın ekinlere sıkılarak kullanılan- böcek zehirleriyle çoğu göçmen kuş türünün sayısında gözlemlenen düşüş arasındaki bağlantıya dair kanıt sunan ilk çalışma oldu.
Önceden neonikotinoidlerin yalnızca böcekler üzerinde zehirli etkisi olduğu düşünülüyordu.
Akademik bilim dergisi Science'da yayımlanan araştırmada yer alan York Üniversitesi'nden Bridget Stutchbury şunları söyledi:
"Çalışmamız bu sorunun arılardan da fazlasını etkilediğini gösteriyor. Kuşlar da modern neonikotinoid böcek zehirlerinden zarar görebiliyor ve bu hepimizi endişelendirmeli."
Artan sayıda araştırma imidakloprid gibi böcek zehirlerinin çok sayıda canlı türüne kayda değer ölçüde zarar verdiğini gösteriyor. Bilim insanları habitatı tarımsal çevreler olan ya da göç sırasında buraları kısa süreli konaklama olarak kullanan kuşların bu tarım ilaçlarına sürekli maruz kaldıklarını düşünüyor.
Küçük dozlarda imidaklopride maruz kalan porsuk çintesi (ak tepeli çinte) türü kuşlar üzerine yapılan araştırmanın başyazarı ve Saskatchewan Üniversitesi Toksikoloji Merkezi'nden doktora sonrası araştırmacısı Margaret Eng şunları söyledi:
"Bu etkileri, bir kuşun doğadaki tüketimini gerçekçi yansıtan aralıktaki bir dozda gözlemledik. Bu oran sadece birkaç (böcek zehri) uygulanmış tohum yemeye eşdeğer."
Araştırmacılar deney için Kanada'nın Ontario bölgesinin güneyinde çintelerin bahar göçleri sırasında durak noktası olarak kullandıkları bölgede kuşları bireysel olarak küçük dozlarda böcek zehrine maruz bıraktı.
Her kuşun vücudu uygulama öncesinde ve sonrasında ölçüldü. Kuşların sırtına hafif bir radyo verici takıldı.
Araştırmacılar yüksek dozda tarım ilacı verilen kuşların vücut ağırlığında sadece 6 saat içinde yüzde 6 düşüş yaşandığını gördü. Bilim insanları bir doz böcek zehrinin, kuşların bekleme bölgelerinde göçlerine devam etmeden önce üç buçuk gün daha uzun kalmalarına sebep olduğunu gözlemledi.
Dr. Eng şunları söyledi:
"Bu sonuçların ikisi de imidaklopridin iştah bastırma etkisiyle ilişkili gibi görünüyor. Dozları alan kuşlar daha az yiyecek yedi ve uçmalarını geciktirmelerinin nedeni muhtemelen iyileşmek ve enerji depolarını yeniden kazanmak için daha fazla vakte ihtiyaç duymalarıydı."
Kuzey Amerika'da kuş türlerinin dörtte üçünün yaşamı tarım arazilerine dayanıyor ve bu kuş türlerinin sayıları 1966'tan bu yana hızla azalıyor. Yeni araştırma tarım ilaçlarının kuş sayılarındaki ciddi düşüşe doğrudan neden olabileceğini gösteriyor.
Makalenin yazarlarından ve Saskatchewan Üniversitesi'nde ekotoksikolog Christy Morrissey şunları dile getirdi:
"Göç kuşlar için hassas bir dönemdir ve zamanlaması önemlidir. Herhangi bir gecikme eş bulmalarına ve yuva yapmalarına ciddi anlamda engel olabilir. Dolayısıyla bu (araştırma), göçmen veya çiftlik arazisinde (yaşayan) kuş türlerinin dünya çapında neden çarpıcı şekilde azaldığını kısmen açıklamaya yardımcı olabilir."
ÇEVİRİ: INDEPENDENT TÜRKÇE - UMUT CAN YILDIZ
