Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, Ortadoğu’daki müttefiklerine Amerikan Kongresi’nin onayı olmaksızın 8,1 milyar dolarlık silah satışına onay verdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, söz konusu silah satışı ile Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Ürdün’ün, İran’ın saldırgan tavrına karşı korunduğunu dile getirdi. Ancak bu karar, Temsilciler Meclisi ve Senato’dan oluşan ABD Kongresi’nin birçok üyesi tarafından tepki görüyor.
Temsilciler Meclisi'nden büyük tepki
Demokratların Amerikan Senatosu’nun Dışişleri Komisyonu’ndaki en önemli ismi olan Robert Menendez, on binlerce hassas güdümlü silah ve cephaneyi kapsayan silah satışını, bu silahların Yemen’de sivillere karşı kullanılabileceği ve bu ülkedeki insanı krizin daha da büyüyebileceği gerekçesiyle durdurmaya çalışmıştı. Kararı eleştiren Menendez, hükümetin şüpheli hukuki tüzükleri baz alarak hassas güdümlü silahların Ortadoğu’ya ihraç edilmesine karar verdiğini ve böylece Kongre’nin gerekli olan onayını atladığını belirtti.
Menendez, satış kararına gerekçe olarak gösterilen, "İran’ın uzun yıllardır devam eden kötü tutumu"nun, hukuki anlamda bir acil durum açıklamaya yetmeyeceğini ifade ederek, Kongre’deki arkadaşlarıyla hükümetin bu kararına karşı harekete geçeceklerini dile getirdi. Donald Trump’ın partisi Cumhuriyetçiler adına Temsilciler Meclisi’nde yer alan Michael McCaul da alınan silah satışı kararını "talihsiz" olarak nitelendirerek, bu adımın hükümet ile Kongre arasındaki iş birliğine gelecekte zarar vereceğini belirtti.
Kongre ile hükümet arasında ipler geriliyor
ABD Dışişleri Bakanı Pompeo ise satılan silahların Ortadoğu’daki istikrarı artıracağını savunuyor. ABD hükümeti, silah satışının gecikmesi halinde müttefik Arap ülkelerinin bundan olumsuz etkilenebileceği gerekçesini öne sürerek, 22 kalemden oluşan ticari anlaşmaları Kongre’nin gerekli olan denetimini beklemeden imzalamıştı. Amerikan Kongresi ise geçtiğimiz Mart ayında, hem Demokratların ağırlıkta olduğu Temsilciler Meclisi’nde, hem de iktidardaki Cumhuriyetçilerin kontrolündeki Senato’da onaylanan bir kararla, ABD hükümetinin Yemen Savaşı’nda Suudi Arabistan’a desteğini durdurmasını talep etmiş, ancak bu karar Başkan Trump tarafından veto edilmişti.
Yemen'de insani kriz
Yemen'de 2015 yılından bu yana devam eden iç savaşta, Birleşmiş Milletler verilerine göre aralarında binlerce sivilin de olduğu 10 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Ülkede ağır bir insanı kriz, açlık ve yaygın salgın hastalıklar yaşandığı belirtiliyor. Söz konusu savaşta Suudi Arabistan, Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur’u, İran ise Şii Husi milisleri destekliyor.
